Wspólne rozliczenie małżonków to preferencja podatkowa umożliwiająca obliczenie podatku według korzystniejszych zasad. Kluczowe warunki to trwanie małżeństwa oraz wspólność majątkowa co najmniej od chwili zawarcia związku do końca roku podatkowego. Ta forma rozliczenia pozwala na uzyskanie realnych oszczędności podatkowych, szczególnie gdy dochody partnerów są różne [1][2].
Czym jest wspólne rozliczenie małżonków?
Wspólne rozliczenie małżonków polega na złożeniu jednego zeznania podatkowego przez oboje partnerów. Dochody są sumowane, a następnie dzielone na pół – podatek liczony jest od połowy łącznej kwoty, a wynik podwaja się, uzyskując końcowe zobowiązanie podatkowe. Metoda ta często pozwala na obniżenie podatku, zwłaszcza gdy występują znaczne różnice w dochodach między małżonkami [2]. Ta ulga wynika z przepisów ustawy podatkowej i przysługuje wyłącznie osobom, które pozostają w związku małżeńskim oraz wspólności majątkowej przez wymagany okres [1].
Warunki wspólnego rozliczenia
Aby móc skorzystać z wspólnego rozliczenia małżonków, należy spełnić dwa podstawowe warunki:
- trwanie małżeństwa przez cały rok podatkowy lub przynajmniej od dnia zawarcia małżeństwa do końca roku,
- wspólność majątkową przez cały wymagany okres [1].
Nie jest przeszkodą zawarcie małżeństwa nawet pod koniec roku podatkowego, jeśli od tego momentu do końca roku trwa zarówno małżeństwo, jak i wspólność majątkowa [1]. Istotne jest także, że preferencja dotyczy tylko niektórych formularzy – PIT-37 oraz PIT-36. Wykluczenia dotyczą PIT-28, PIT-36L, PIT-38 i PIT-39 [1].
Korzyści podatkowe wspólnego rozliczenia
Od 2022 roku kwota wolna od podatku wynosi 30 000 zł na osobę, co w przypadku wspólnego rozliczenia przekłada się na 60 000 zł przychodu małżeństwa niewymagającego zapłaty podatku [2]. Dzięki temu, nawet jeśli jeden z małżonków nie osiąga dochodów lub zarabia znacznie mniej niż drugi, możliwe jest rozliczenie korzystne dla obu stron. Suma dochodów dzielona jest na pół i pozwala na efektywniejsze wykorzystanie progów podatkowych.
To rozwiązanie przynosi największe oszczędności, kiedy dochody małżonków są zróżnicowane. Zaletą jest także wyeliminowanie utrudnień wynikających z przepisów, takich jak ulga dla klasy średniej, co miało znaczenie w poprzednich latach [2].
Procedura wspólnego rozliczenia krok po kroku
Procedura wspólnego rozliczenia małżonków obejmuje poniższe etapy:
- Sumowanie dochodów obydwu małżonków za dany rok podatkowy,
- Podzielenie sumy uzyskanych dochodów na pół,
- Obliczenie należnego podatku od połowy kwoty,
- Podwojenie uzyskanej wartości podatku – to końcowe zobowiązanie wobec fiskusa [2].
Oboje partnerzy muszą wspólnie złożyć odpowiedni formularz PIT (PIT-37 bądź PIT-36) oraz potwierdzić, że spełniają ustawowe warunki [1]. Sposób rozliczenia przynosi realne ulgi, jednak wymaga dokładnego przestrzegania przepisów oraz wyboru poprawnego formularza.
Wspólne rozliczenie przy różnych miejscach zamieszkania
Fakt, że małżonkowie mają różne miejsca zamieszkania lub zameldowania, nie wyklucza możliwości wspólnego rozliczenia podatkowego. Jednak w takim przypadku niezbędne jest ustalenie, do którego urzędu skarbowego trafi zeznanie – ten obowiązek określają szczegółowe przepisy podatkowe [3]. Warto pamiętać, że niewłaściwy wybór urzędu skarbowego może oznaczać wydłużenie rozpatrzenia deklaracji lub konieczność jej poprawienia.
Kiedy warto rozliczyć się wspólnie?
Wspólne rozliczenie małżonków jest szczególnie korzystne, gdy dochody partnerów są nierówne, a zwłaszcza jeśli jeden z małżonków nie osiąga żadnych przychodów lub jego zarobki są wyraźnie niższe [2]. Preferencja ta daje szansę na efektywne wykorzystanie wysokości kwoty wolnej od podatku oraz korzystniejsze załapanie się na niższe progi podatkowe. Nowelizacje przepisów podatkowych przeprowadzane w ramach tzw. Nowego Ładu utrzymały i rozszerzyły możliwość korzystania ze wspólnego rozliczenia, także w przypadku niedawno zawartych małżeństw [1].
Warto przeanalizować własną sytuację finansową i zweryfikować, czy skorzystanie ze wspólnego rozliczenia faktycznie przyniesie korzyści podatkowe. Wspólne rozliczenie małżonków pozostaje jednym z najbardziej znaczących narzędzi optymalizacji podatkowej dostępnych polskim podatnikom.
Podsumowanie
Wspólne rozliczenie małżonków to sprawdzona i korzystna opcja podatkowa, pozwalająca na wykorzystanie wyższej kwoty wolnej od podatku oraz osiągnięcie niższych stawek podatkowych w przypadku znacznej różnicy dochodów. Kluczowe jest spełnienie warunku trwania małżeństwa oraz wspólności majątkowej przez określony czas, złożenie zeznania na właściwym formularzu PIT oraz wybór właściwego urzędu skarbowego przy różnych miejscach zamieszkania. Dzięki tym rozwiązaniom podatnicy mogą uzyskać zauważalne oszczędności [1][2][3].
Źródła:
- [1] https://www.pitax.pl/wiedza/aktualnosci/rozliczenie-pit-wspolnie-z-malzonkiem-kompendium-wiedzy/
- [2] https://www.podatnik.info/publikacje/wspolne-rozliczenie-malzonkow-2024-2025-sprawdz-progi-podatkowe,6110d7
- [3] https://www.pit.pl/aktualnosci/wspolne-rozliczenie-pit-przy-roznych-miejscach-zamieszkania-malzonkow-jak-rozliczyc-pit-2025-1010959
ZwrotPodatku24.pl to platforma edukacyjno-doradcza, która od 2025 roku pomaga Polakom poruszać się w świecie finansów osobistych i biznesowych. Łączymy ekspercką wiedzę z praktycznym podejściem, dostarczając sprawdzone rozwiązania w obszarach podatków, przedsiębiorczości, finansów osobistych, pracy za granicą i księgowości.