Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą i użytkujący samochody osobowe mogą legalnie odliczyć VAT od paliwa w sposób znacznie prostszy niż powszechnie sądzą. W przypadku użytkowania mieszanego pojazdu (prywatnie i służbowo) przysługuje automatyczne odliczenie 50% VAT od zakupu paliwa, bez konieczności dodatkowych formalności czy prowadzenia ewidencji kilometrów [1][2].
Zasady odliczenia VAT od paliwa w samochodach osobowych
Obowiązujące przepisy podatkowe umożliwiają przedsiębiorcom odliczenie VAT od paliwa do samochodów osobowych na dwa sposoby. Pierwszym i najczęściej stosowanym rozwiązaniem jest odliczenie 50% VAT, które nie wymaga żadnych dodatkowych formalności ani dokumentacji [1]. Drugie rozwiązanie to odliczenie 100% VAT, ale wymaga spełnienia określonych warunków.
Statystycznie odliczenia 50% VAT są najczęściej stosowane w przypadku samochodów osobowych wykorzystywanych w działalnościach gospodarczych o charakterze mieszanym, co wynika z łatwości formalnej i braku konieczności prowadzenia kilometrówki [1][2]. Definicją samochodu osobowego w tym kontekście jest pojazd o dopuszczalnej ładowności i liczbie miejsc (siedzeń) ustalonych zgodnie z przepisami ruchu drogowego [1].
Odliczenie 50% VAT – rozwiązanie automatyczne
W sytuacji, gdy samochód osobowy jest używany zarówno prywatnie, jak i służbowo, przedsiębiorca może korzystać z automatycznego odliczenia 50% VAT od wszystkich zakupów paliwa. To rozwiązanie nie wymaga zgłaszania pojazdu do urzędu skarbowego ani prowadzenia szczegółowej ewidencji przebiegu kilometrów [1][2].
Proces odliczenia VAT zaczyna się od zakupu paliwa, gdzie na fakturze VAT podana jest kwota netto i VAT. W przypadku samochodu osobowego używanego mieszanie, możliwe jest odliczenie 50% VAT z faktury [1][3]. W odniesieniu do użytkowania samochodu mieszaniego, nie jest wymagane prowadzenie kilometrówki czy zgłaszanie pojazdu, co upraszcza rozliczenie odliczenia VAT do 50% automatycznie [1].
Odliczenie 100% VAT – wymagania i formalności
Aby zastosować 100% odliczenia VAT, należy spełnić określone warunki: użytek wyłącznie służbowy, prowadzenie ewidencji przebiegu (kilometrówki) oraz zgłoszenie pojazdu do urzędu skarbowego poprzez deklarację VAT-26 [2]. W przeciwnym wypadku odliczenie VAT jest ograniczone do 50%.
W sytuacji, gdy samochód osobowy jest używany wyłącznie do celów służbowych, istnieje możliwość odliczenia 100% VAT, jednak wymaga to prowadzenia szczegółowej ewidencji przebiegu (tzw. kilometrówki) oraz zgłoszenia pojazdu do urzędu skarbowego na formularzu VAT-26 [2]. Prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu (kilometrówki) jest kluczowe do pełnego odliczenia VAT i do dokumentowania użytkowania auta w działalności gospodarczej.
Rozliczanie kosztów paliwa w kosztach uzyskania przychodu
Koszty paliwa zalicza się do kosztów uzyskania przychodu, ale ich rozliczenie zależy od sposobu użytkowania pojazdu i odliczonego VAT [3]. Nieodliczona część VAT (zazwyczaj 50%) stanowi koszt firmy i wpływa na podstawę opodatkowania jako wydatek.
Koszty paliwa są rozliczane do kosztów uzyskania przychodu w wysokości 75% wartości faktury netto powiększonej o nieodliczony VAT, co oznacza, że nie całość wydatku trafia do kosztów podatkowych, a jedynie część [3]. Koszty paliwa można uwzględnić w kosztach uzyskania przychodu, jednak z reguły odliczone VAT i nieodliczony VAT wpływają na wartość kosztów podatkowych – np. nieodliczony VAT stanowi koszt firmy [3].
Wymagane dokumenty i procedury
Dokumenty niezbędne do rozliczenia to przede wszystkim faktury VAT za paliwo oraz ewentualnie inne dokumenty potwierdzające poniesione wydatki (paragony, ewidencja) [2]. Każdy zakup paliwa musi być udokumentowany fakturą VAT, aby możliwe było prawidłowe rozliczenie odliczenia.
Dla odliczenia 50% VAT wystarcza posiadanie faktury VAT za paliwo, natomiast dla odliczenia 100% VAT konieczne jest dodatkowo prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu oraz zgłoszenie pojazdu formularzem VAT-26 do urzędu skarbowego. Ta dokumentacja musi być prowadzona rzetelnie i systematycznie, gdyż może być przedmiotem kontroli podatkowej.
Kalkulacja finansowa odliczenia VAT
Rozliczenie VAT od paliwa ma bezpośredni wpływ na finansowe korzyści przedsiębiorcy. Przy zakupie paliwa o wartości netto 500 zł z VAT 23% (115 zł), odliczone może zostać VAT w wysokości 50%, czyli 57,50 zł. Kwota do kosztów uzyskania przychodu wynosi 75% wartości netto plus nieodliczonego VAT, czyli około 418,13 zł [3].
W przypadku pełnego odliczenia VAT (100%) przy tych samych wartościach, całość VAT może zostać odliczona, a do kosztów uzyskania przychodu można zaliczyć większą część wydatku. Różnica w korzyściach podatkowych między odliczeniem 50% a 100% VAT może być znacząca, szczególnie przy wysokich rocznych kosztach paliwa.
Unikanie błędów w rozliczeniu VAT od paliwa
Najczęstszym błędem przedsiębiorców jest nieprawidłowe założenie, że odliczenie VAT od paliwa wymaga skomplikowanych procedur. W rzeczywistości, dla większości przypadków użytkowania mieszanego, wystarczy odliczenie 50% VAT bez dodatkowych formalności. Błędem jest także nieuwzględnianie faktów w księgach rachunkowych lub nieprawidłowe naliczanie kosztów uzyskania przychodu.
Przedsiębiorcy powinni zwrócić uwagę na konsekwentne stosowanie wybranej metody rozliczania przez cały rok podatkowy. Zmiana sposobu odliczania VAT w trakcie roku może wymagać dodatkowych korekt i formalności. Ważne jest także właściwe dokumentowanie wszystkich transakcji i zachowanie faktur VAT przez odpowiedni okres.
Źródła:
[1] https://jpk.info.pl/podatek-vat/odliczenie-50-vat-od-paliwa-do-samochodow-osobowych-firma/
[2] https://wgtax.pl/strefa-wiedzy/jak-rozliczac-koszty-paliwa-w-firmie/
[3] https://www.firmino.pl/ksiegowosc-online/wydatki-eksploatacyjne-pojazdow-samochodowych-a-limity/

ZwrotPodatku24.pl to platforma edukacyjno-doradcza, która od 2025 roku pomaga Polakom poruszać się w świecie finansów osobistych i biznesowych. Łączymy ekspercką wiedzę z praktycznym podejściem, dostarczając sprawdzone rozwiązania w obszarach podatków, przedsiębiorczości, finansów osobistych, pracy za granicą i księgowości.