Jaki kurs przyjąć dla faktury w euro wystawianej polskiemu kontrahentowi?
Wystawiając fakturę w euro dla polskiego kontrahenta, wiele przedsiębiorców zastanawia się, jaki kurs walutowy zastosować. Najczęściej wykorzystywanym kursem jest średni kurs NBP z dnia poprzedzającego wystawienie faktury lub powstanie obowiązku podatkowego. Artykuł wyjaśnia wszystkie zasady związane z wystawianiem i rozliczaniem faktur walutowych w transakcjach krajowych.
Podstawowe zasady wystawiania faktur w euro dla polskich kontrahentów
Faktura w walucie obcej może zostać wystawiona również w transakcjach krajowych – przepisy nie zabraniają takiego działania. Jednak należy pamiętać, że podatek VAT musi być zawsze wyrażony w złotówkach, nawet jeśli wartość netto podawana jest w euro [4][5]. Jest to fundamentalna zasada, którą trzeba przestrzegać podczas fakturowania w walutach obcych na terenie Polski.
Wystawiając fakturę walutową, przedsiębiorca powinien umieścić na niej wszystkie standardowe elementy faktury oraz dodatkowo informację o walucie, w której wyrażone są kwoty. Opcjonalnie można też zaznaczyć kurs przeliczeniowy, chociaż nie jest to obligatoryjne [4].
Przedsiębiorcy często pytają: „Czy mogę wystawić fakturę całkowicie w euro?” Odpowiedź brzmi: niezupełnie. Wartość netto może być wyrażona w euro, natomiast kwota podatku VAT musi być podana w złotych polskich [5]. Takie podejście wynika z przepisów ustawy o VAT, która wymaga, aby podstawa opodatkowania była wyrażona w walucie krajowej.
Wybór właściwego kursu walutowego do faktury w euro
Kluczową kwestią przy wystawianiu faktury w euro dla polskiego kontrahenta jest właściwy wybór kursu walutowego. Zgodnie z przepisami, do przeliczenia wartości wyrażonych w euro na złote polskie stosuje się średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień:
– wystawienia faktury lub
– powstania obowiązku podatkowego
w zależności od tego, które z tych zdarzeń nastąpi wcześniej [1][2][4].
Warto zaznaczyć, że obowiązek podatkowy powstaje zasadniczo w momencie dostawy towaru lub wykonania usługi, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Jeśli więc wystawiasz fakturę po dokonaniu sprzedaży, powinieneś zastosować kurs NBP z dnia poprzedzającego powstanie obowiązku podatkowego, a nie z dnia poprzedzającego wystawienie faktury [1].
Dla jasności – kurs NBP to kurs publikowany przez Narodowy Bank Polski w tabelach kursów średnich walut obcych. Tabele te są dostępne na stronie internetowej NBP i są aktualizowane każdego dnia roboczego.
Rozliczanie podatku VAT przy fakturach walutowych
Proces rozliczania podatku VAT przy fakturach w euro wymaga szczególnej uwagi. Podstawa opodatkowania, czyli kwota, od której naliczamy VAT, musi być przeliczona na złote polskie według opisanych wcześniej zasad [4][5].
Podatek VAT zawsze musi być wyrażony w złotówkach, nawet jeśli sama faktura jest wystawiona w euro [4]. To oznacza, że przedsiębiorca musi najpierw przeliczyć kwotę netto z euro na złote według odpowiedniego kursu NBP, a następnie wyliczyć VAT od tej przeliczonej kwoty [2].
Wystawiając fakturę w euro, należy pamiętać o poprawnym ujęciu VAT w złotych w ewidencji sprzedaży oraz w deklaracji VAT. Wartość netto może być księgowana w walucie oryginalnej, natomiast podatek VAT zawsze księgujemy w złotówkach [5].
Nie ma znaczenia fakt, że rozliczenie między kontrahentami nastąpi w euro. Dla celów podatku VAT istotne jest, aby podstawa opodatkowania i sam podatek były wyrażone w walucie polskiej [4].
Różnice kursowe przy fakturowaniu w euro
Jednym z wyzwań związanych z wystawianiem faktur w euro dla krajowych kontrahentów są różnice kursowe. Powstają one w wyniku zmian kursu walutowego między datą wystawienia faktury a datą jej zapłaty [2][3].
Różnice kursowe mogą mieć wpływ na wynik finansowy przedsiębiorstwa. Jeśli kurs euro wzrośnie między wystawieniem faktury a jej zapłatą, sprzedawca osiągnie dodatkowy przychód z tytułu dodatnich różnic kursowych. Z kolei jeśli kurs spadnie, pojawi się koszt w postaci ujemnych różnic kursowych [3].
Te różnice kursowe wymagają dodatkowych zapisów księgowych, które muszą być prawidłowo udokumentowane. Wiąże się to z koniecznością prowadzenia bardziej zaawansowanej księgowości, zwłaszcza gdy firma regularnie wystawia faktury w walutach obcych [2].
Aby prawidłowo rozliczyć różnice kursowe, konieczne jest porównanie wartości należności wyrażonej w złotych w momencie wystawienia faktury z wartością faktycznie otrzymanej zapłaty po przeliczeniu na złote [3]. Takie porównanie pozwala na określenie, czy wystąpiła różnica kursowa, a jeśli tak – jaka jest jej wartość i charakter (przychód czy koszt).
Praktyczne aspekty fakturowania w euro
Wystawianie faktur w euro dla polskich kontrahentów wymaga szczególnej dokładności i przestrzegania określonych procedur. Poza wyborem właściwego kursu walutowego i poprawnym rozliczeniem VAT, warto pamiętać o kilku praktycznych kwestiach.
Po pierwsze, faktura walutowa powinna zawierać wszystkie standardowe elementy wymagane przez przepisy, plus informację o walucie, w której wyrażone są kwoty [4]. Opcjonalnie można dodać zastosowany kurs przeliczeniowy, co ułatwi kontrahentowi weryfikację prawidłowości obliczeń.
Po drugie, należy zadbać o odpowiednie systemy księgowe, które poradzą sobie z fakturami walutowymi i automatycznie wyliczą różnice kursowe. Nowoczesne programy księgowe zwykle oferują takie funkcjonalności, co znacznie ułatwia pracę [2].
Po trzecie, warto ustalić z kontrahentem zasady fakturowania i rozliczeń, aby uniknąć nieporozumień. Można to zrobić poprzez odpowiednie zapisy w umowie, określające nie tylko walutę rozliczeń, ale także sposób przeliczania kwot i terminy płatności [3].
Obowiązki sprawozdawcze związane z fakturowaniem w euro
Firmy wystawiające faktury w euro dla polskich kontrahentów muszą pamiętać również o obowiązkach sprawozdawczych. W deklaracjach VAT oraz w Jednolitym Pliku Kontrolnym (JPK) wszystkie kwoty muszą być wykazane w złotych polskich [4].
Oznacza to konieczność przeliczenia wartości z euro na złote według odpowiednich kursów NBP. Przeliczenia te muszą być spójne z tymi, które zastosowano przy wystawianiu faktur i rozliczaniu VAT [2].
Dodatkowo, przedsiębiorcy prowadzący księgi rachunkowe mają obowiązek wyceny aktywów i pasywów wyrażonych w walutach obcych na koniec okresu sprawozdawczego. Wycena ta również generuje różnice kursowe, które wpływają na wynik finansowy [3].
Najczęstsze błędy przy wystawianiu faktur w euro
Wystawiając faktury w euro dla polskich kontrahentów, przedsiębiorcy często popełniają pewne błędy, których warto unikać. Oto najczęstsze z nich:
1. Nieprawidłowy wybór kursu walutowego – zastosowanie kursu z niewłaściwego dnia lub wykorzystanie kursu innego niż średni kurs NBP [1][2].
2. Wykazanie podatku VAT w euro zamiast w złotych – to fundamentalny błąd, który może skutkować zakwestionowaniem prawidłowości faktury przez organy podatkowe [4][5].
3. Ignorowanie różnic kursowych – brak odpowiednich zapisów księgowych dotyczących różnic kursowych może prowadzić do nieprawidłowego ustalenia wyniku finansowego [2][3].
4. Nieuwzględnienie zmian kursu walutowego przy korektach faktur – korekty faktur walutowych również wymagają zastosowania odpowiedniego kursu, a często stosowany jest kurs z dnia wystawienia faktury pierwotnej [1].
5. Brak informacji o walucie na fakturze – chociaż może wydawać się to oczywiste, niektórzy przedsiębiorcy zapominają o wyraźnym oznaczeniu waluty na fakturze, co może prowadzić do nieporozumień [4].
Korzyści z fakturowania w euro dla transakcji krajowych
Mimo dodatkowych obowiązków związanych z wystawianiem faktur w euro dla polskich kontrahentów, ta praktyka może przynieść pewne korzyści:
1. Eliminacja ryzyka kursowego dla jednej ze stron – jeśli kontrahent prowadzi działalność głównie w euro, fakturowanie w tej walucie przenosi ryzyko kursowe na sprzedawcę, co może być korzystne dla kupującego [3].
2. Usprawnienie procesów biznesowych – dla firm prowadzących działalność międzynarodową, które operują głównie w euro, przyjmowanie i wystawianie wszystkich faktur w tej samej walucie może uprościć procesy księgowe [2].
3. Możliwość wykorzystania różnic kursowych – świadome zarządzanie momentem wystawiania faktur i terminami płatności może pozwolić na optymalizację wyniku finansowego poprzez kontrolowanie różnic kursowych [3].
4. Budowanie wizerunku firmy międzynarodowej – fakturowanie w euro może być elementem strategii marketingowej, szczególnie dla firm, które chcą podkreślić swój międzynarodowy charakter [2].
Podsumowanie
Wystawianie faktur w euro dla polskich kontrahentów jest dozwolone, ale wymaga przestrzegania określonych zasad:
– Podatek VAT musi być zawsze wyrażony w złotych polskich [4][5]
– Do przeliczenia wartości z euro na złote stosuje się średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury lub powstania obowiązku podatkowego, w zależności od tego, co nastąpi wcześniej [1][2][4]
– Należy prawidłowo rozliczać różnice kursowe wynikające ze zmian kursu między datą wystawienia faktury a datą jej zapłaty [2][3]
Przestrzeganie tych zasad pozwoli na prawidłowe wystawianie i rozliczanie faktur w euro, unikając potencjalnych problemów z organami podatkowymi.
Źródła:
[1] https://pomoc.wfirma.pl/-po-jakim-kursie-nalezy-wystawic-fakture-w-obcej-walucie
[2] https://www.fakturaxl.pl/jak-wystawic-rozliczyc-fakture-w-walucie-obcej
[3] https://podatkiprogramisty.pl/jak-programista-ustala-roznice-kursowe-gdy-wystawi-fakture-w-euro-dla-polskiego-kontrahenta/
[4] https://www.firmino.pl/program-do-faktur/faktura-walutowa/
[5] https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-faktura-w-walucie-obcej-przy-transakcji-krajowej-a-prawo

ZwrotPodatku24.pl to platforma edukacyjno-doradcza, która od 2025 roku pomaga Polakom poruszać się w świecie finansów osobistych i biznesowych. Łączymy ekspercką wiedzę z praktycznym podejściem, dostarczając sprawdzone rozwiązania w obszarach podatków, przedsiębiorczości, finansów osobistych, pracy za granicą i księgowości.